جليل ضياءپور در شاهنامه شناسي معتقد است در داستان کيکاووس و مازندران دو چيز مشخص است: اول خارج بودن آن از ايران و ديگري دشمني ديرين ايران و مازندران و اظهار نظر کرده که بنابر اين نبايد مازندران همين تبرستان باشد که صادق کيا هم در کتاب شاهنامه و مازندران سعي در اثبات چنين ادعايي دارد. در پاسخ بايد گفت بديهي است مازندران در ميان دژ سبز و ستبر البرز محصور بوده و همواره از تعرض مهاجمين مصون بوده و بوميان مازندران در برابر نظام هاي مهاجر آريايي به دفاع پرداخته اند و حتي سال ها پس از ورود اسلام نيز کسي نتوانست آنها را منقاد کند.
تجلي ديگر مازندران در شاهنامه آنجاست که فريدون، منوچهر را به جنگ سلم و تور مي فرستد و بيشه هاي پر آب و گل مازندران توصيف مي شود؛ هم در اين بخش و هم در بخش تاريخي به آمل، ساري و گرگان به عنوان شهرهاي بزرگ مازندران اشاره شده است.
واژه ديو در ميان اقوام آريايي معني خدا مي دهد. ديوان مازندران بومياني بودند که به دين زرتشتي اعتقاد نداشتند و اعتقاد ديرينه شان به ديو يسنا بود و اين سبب جنگ هاي ديرپا ميان ايرانيان زرتشتي و آنان شده بود. در شاهنامه تهمورث ديو بند در قبال آموختن سواد و نوشتن ديوان را آزاد مي کند. پس دانش، تمدن، هنر و فرهنگ آنان بيشتر از آدميان بوده چنانکه به تهمورث خط را مي آموزند و به فرمان جمشيد خانه مي سازند. ديوان شهر نشين مازندران آدمياني زورمند و دلير و جنگجو بوده اند. در اسامي جاي ها و نام خانواده ها و افراد بومي مازندران هم کلمه ديو بسيار کاربرد دارد. مانند ديوکلا، ديوا، ديو دشت و... ذبيح الله صفا با تاکيد بر مطابقت مازندران کنوني و اساطيري به جاي هاي متعددي که مردم محلي براي ديو سپيد در مازندران نشان مي دهند اشاره مي کند.
جالب اينکه کوهي به نام اسپروز در آلاشت سواد کوه موجود است و تختگاه ها و گورهاي باستاني درآن قابل مشاهده مي باشد. با توجه به جميع اين موارد شکي نيست که مازندران اساطيري همان مازندران امروزي است.